Varen…
Op Facebook zag ik eind 2024 een berichtje: Varen met Gebaren. Ik ben gek op varen, heb een eigen kajak. Vroeger ben ik mee geweest met grote schepen van de bruine vloot. Zeilschepen die meer dan 100 jaar geleden gebouwd zijn om vracht te vervoeren op windkracht, over de Zuiderzee en langs de Nederlandse kust. De naam Bruine Vloot kregen ze door de bruine zeilen. Tegenwoordig hebben ze meestal witte zeilen.
In het berichtje las ik over een vakantie van vijf dagen op de Lutgerdina, een tweemastklipper die helemaal aangepast is. Mensen met een rolstoel of minder kracht in hun spieren kunnen op dit schip ook helpen met sturen en zeilen. Ook het dagverblijf en de slaapkamers zijn toegankelijk en er zijn twee aangepaste badkamers.
… met Gebaren!
En die gebaren? Jessica Heeman, de organisator, heeft een dochter die wel kan horen maar niet kan praten. Zij communiceren met spraak en gebaren. Jessica wilde graag met haar dochter gaan zeilen en zo is dit idee ontstaan. Een combinatie van varen en gebaren en dat bevalt goed: dit was al de derde keer.
Ik heb tot nu toe twee cursussen Nederlandse Gebarentaal gedaan en dit was een mooie kans om nog meer te leren. De combinatie van Varen en Gebaren leek me leuk. En zo heb ik me aangemeld, toch een beetje onzeker over dit avontuur.
Onze reis
Maandag 28 april ging ik met de trein naar Enkhuizen. Daar lag het schip al klaar en de deelnemers kwamen aan. Twee tolken, twee docenten Nederlandse Gebarentaal, losse deelnemers, families en vrienden. Een heel divers gezelschap met ook vier kinderen.
We hebben gevaren op het IJsselmeer en de Waddenzee. Zo vaak mogelijk zeilend en soms op de motor. Deelnemers mochten overal bij helpen. Zeilen hijsen, sturen… Er moest niets, er kon heel veel. ’s Nachts waren we in een haven en één keer voor anker midden op de Waddenzee. Het was heel rustig en zonnig weer, windkracht 2-3.
Gebarentaal leren
Onze docenten zijn beide doof en NGT is hun moedertaal. Elke dag gaven ze les aan de hand van een thema. Tussen het zeilen, eten en corvee door waren we steeds bezig met oefenen. Eigenlijk ging het leren de hele dag door…Het was heel intensief en vermoeiend omdat je eigenlijk twee dingen tegelijk doet, varen en gebaren.
Ik heb al twee keer eerder een cursus gedaan, ongeveer tien jaar geleden bij Marlies van der Plas en vorig jaar bij Joni Oyserman op de Universiteit Leiden. Afgelopen week was dus de grote praktijktest. Het ging boven verwachting goed. We hadden niet vaak de tolk nodig als ik met één van de dove deelnemers wilde praten. Vingerspellen is soms ook een oplossing als ik het gebaar niet ken.
Met eten was er voor mij vaak teveel geluid in het dagverblijf. Dan ging ik lekker boven aan dek zitten. Ook op andere momenten koos ik voor ‘even pauze’. Zulke keuzes maken is ook een onderdeel van omgaan met gehoorverlies.
Gebarengedichten
Op de bonte avond heb ik een zelfgemaakt gebarengedicht gedaan. Dat is te lang om te herhalen. De limerick van de dagopdracht is lekker kort en daarvan hebben we thuis een filmpje gemaakt. De video heeft geen geluid, wel ondertiteling. Dezelfde tekst staat ook onder de video.
Er was eens een zeehond uit Haren
die wilde een stukje gaan varen
maar hij mocht niet mee
Heb jij een idee?
Met z'n flippers kon hij niet gebaren!
Het was een heel bijzondere week waar ik nog vaak aan zal terugdenken. Met dank aan Jessica, de tolken, docenten en alle deelnemers. En niet te vergeten de fijne bemanning (drie vrouw sterk) van de Lutgerdina.
